Cà phê từ bao giờ đã trở thành một hương vị quen thuộc không thể thiếu của người Việt Nam. Nó thường được sử dụng vào mỗi bữa sáng. Và văn hóa thưởng thức cà phê của người Việt Nam cũng rất riêng so các nước trên thế giới. Nó mang một cái gì đó rất Việt Nam. Những nét văn hóa riêng biệt mà những người con xa quê mỗi khi thưởng thức cà phê là luôn nhớ về nó. Hãy cùng chuyên mục văn hóa đồ uống tìm hiểu về nét văn hóa đặc trưng trong cách thưởng thức cà phê của người Việt Nam nha!
Mục Lục
Các loại cà phê
Có rất nhiều loại cà phê nhưng chỉ thuộc 2 nhóm chính là Arabica và Robusta. Các sàn giao dịch cà phê trên thế giới chủ yếu giao dịch 2 loại cà phê này.
Cà phê hạt Arabica là loại cao cấp (giá thường cao gấp đôi giá Robusta). Sản lượng cà phê Arabica cũng rất lớn (trên 2/3 lượng cà phê giao dịch trên thế giới). Loại này chủ yếu được trồng ở Braxin.
Hạt Arabica hơi dài, to hơn cà phê hạt Robusta. Hai cạnh của hạt Arabica “sắc” hơn hạt Robusta. Cà phê Arabica có lượng cafein chỉ bằng 1 nửa Robusta. Arabica có hương thơm nhẹ nhàng, vị chua thanh. Loại này rất được phương Tây ưa chuộng (gu Tây).
Hạt Robusta nhỏ hơn Arabica, tròn hơn. Cà phê Robusta có hương thơm nồng, vị đắng gắt, đậm đà. Nước ta trồng chủ yếu loại này và nó phù hợp với “gu Việt”.
Vậy nên mới có chuyện người Tây sang Việt Nam rất khó uống được cà phê kiểu Việt Nam và ngược lại.
Văn hóa uống cà phê của người Việt Nam
Những buổi sáng ở một nơi thật xa Việt Nam, ăn những bữa điểm tâm tự chọn món, với những ly cà phê loãng không thể ngăn được nỗi nhớ về cách uống cà phê và món cà phê rất Việt ở quê nhà. Cái món cà phê đặc biệt kiểu miền Nam; ở những vỉa hè, với vài ba cái bàn nhỏ và ghế cũng nhỏ; một thời sau năm 1975 được định nghĩa là cà phê “cái nồi ngồi trên cái cốc”.
Uống ly cà phê ấy nó đòi hỏi phải thư thả hoàn toàn. Phải chờ từng giọt cà phê nhỏ xuống dưới đáy chiếc ly thuỷ tinh thường gọi là ly xay chừng (phiên âm từ chữ tiểu tịnh của người Hoa, tộc Tiều).
Vừa nhìn vừa cảm nhận những giọt rơi cho đến những giọt cuối cùng rời khỏi phin. Lúc đó, mới từ tốn giở nắp phin để ngửa xuống bàn và đặt phin lên đấy. Để những tí cà phê sót lại không làm dơ mặt bàn.
Khuấy đường cũng cần có thời gian khuấy đều, cho đến khi có lớp bọt nổi lên. Chỉ có nửa ly cà phê xay chừng thật đậm đặc mà người uống phải mất nhiều thời gian để uống xong…
Đó là cách uống cà phê mà lần nào đi xa người ta cũng ngồi tưởng niệm mỗi khi hớp ngụm cà phê từ những cái máy lọc sẵn.
Công thức pha cà phê rất riêng của người Việt Nam
Và nhớ về cà phê, người ta chỉ có thể nhớ về cà phê Buôn Ma Thuật. Công thức pha cà phê mỗi nhãn hiệu mỗi riêng. Nhưng bao giờ cũng phải có đủ hai loại cà phê robusta và moka. Một thứ tạo độ đậm một thứ tạo hương.
Cà phê thứ thiệt không bao giờ có chất tạo đắng vô duyên mà một số nhà sản xuất cho vào công thức của mình. Loại cà phê thứ thiệt đó khi uống không đường bao giờ cũng có cái hậu ngòn ngọt…
Quá trình pha một ly cà phê
Cho vào phin 3 muỗng cà phê bột khoảng 20 g. Lắc đều và ép nhẹ bên trong.
Dùng nước tinh khiết nấu sôi, đổ vào phin chừng 20 ml, chờ cà phê thấm đều và hạt cà phê nở ra, sau đó đổ nước sôi vào phin lần hai, thêm khoảng 45 ml là đủ.
Đường, sữa hoặc không đường tuỳ theo sở thích của bạn. Cũng có công thức cho cỏ ngọt sẵn trong cà phê, nên không dùng các chất tạo ngọt khác nữa.